شیردهی یک تجربه شگفت انگیز و ارزشمند است اما بدون مشکل نیست. شیر تنها غذای نوزادان تا شش ماهگی است. شیر نخوردن نوزاد باعث ضعف، گرسنگی و عدم وزنگیری مناسب میشود.
نوزادان تازه متولد شده می توانند در میک زدن و یادگیری شیرخوردن مشکل داشته باشند و نوزادان بزرگتر که هفته ها یا ماهها به خوبی شیر می خوردند می توانند ناگهان متوقف شوند.
اما علت چیست؟ همراه ما باشید.
علت شیر نخوردن نوزاد در بدو تولد
ممکن است نوزادان در بدو تولد با مشکل شیر خوردن روبهرو شوند. بعضی از علت های این مشکل را این چنین میتوان بیان کرد:
ضعیف یا ناکارآمدی
به حالتی که نوزاد به سینه مادر میچسبد لچ گفته میشود.
اگر نوزاد تازه متولدشده به خوبی به سینه مادر نچسبد مکیدن او موثر نخواهد بود و نمی تواند به درستی شیر بخورد.
هر چه این روند ادامه دار شود و تصحیح نگردد کودک شما گرسنه تر و ناامیدتر می شود.
در نتیجه شیردادن به نوزاد دشوارتر می شود. ممکن است کودک شما به طور کامل از خوردن شیر مادر امتناع کند.
برای اینکه از بروز چنین مشکلی جلوگیری کنید. باید از اینکه نوزاد به درستی سینه را در دهان گرفته مطمئن شوید. به این ترتیب که نوک سینه و کل ناحیه تیره اطراف آن باید در دهان نوزاد قرار گیرد.
نارس بودن نوزاد
اگر نوزاد نارس به دنیا بیایید به طور حتم در بیمارستان میماند به این ترتیب مادر نمیتواند به درستی به او شیر بدهد.
به این ترتیب وقتی نوزاد مرخص شود از گرفتن سینه مادر امتناع میکند.
مشکل دیگر نوزادان نارس این است که چون انرژی کمتری نسبت به بقیه نوزادان دارند، نمیتوانند زیاد شیر مادر بخورند و توان میک زدن سینه مادر را ندارند. میتوانید شیر مادر را دوشیده و به نوزاد بدهید تا زمانی که نوزاد به اندازه کافی بزرگ شود و شیر بخورد.
نوک سینه مادر صاف است
بیشتر نوزادان اگر نوک سینههای مادرشان صاف باشد باز هم به خوبی میتوانند شیر بخورند.
اما، در بعضی موارد برای نوزادان سخت است که به این نوع سینه ها بچسبند.
اگر نوزاد تازه متولدشده به درستی نمیتواند خود را به سینه مادر متصل کند و فکر می کنید این به خاطر نوک سینه شما باشد، روش های مختلفی وجود دارد که می توانید نوک سینه صاف را با موفقیت اصلاح کنید و امکان شیردهی را فراهم کنید. مثلا استفاده از پمپ سینه (شیر دوش)قبل از شیر دهی به نوزاد.
آسیب دیدگی هنگام تولد یا ناتوانی
اگر نوزاد در زمان تولد دچار شکستگی شانه شدهباشد یا در اثر زایمان دچار کمبودی شدهباشد، نمیتواند به درستی شیر بخورد.
نوزادان تازه متولدشده با ناتوانی عصبی یا جسمی نمیتوانند از شیر مادر تغذیه کنند، یا ممکن است سینه مادر را نگیرند.
در این موارد باید به پزشک مراجعه کنید.
تأخیر در تولید شیر مادر
نو مادرها(اولین زایمان) و یا مادرانی که مشکلات سلامتی دارند ممکن است دچار این وضعیت شوند.
وضعیتی که در آن شیرمادر دیرتر تولید میشود و بعد از تولد نوزاد، سینه های مادر شیر ندارد.
این تأخیر می تواند برای شما و نوزاد شما ناامید کننده باشد. هنگامی که یک نوزاد تازه متولدشده ناامید می شود، دست رد به سینه مادر میزند.
اما ناامید نشوید. هر چقدر بیشتر نوزاد را در معرض شیرخوردن از سینه قرار دهید. و شیر خودتان را با شیرخشک مخلوط کنید کم کم نوزاد به سمت شیرخوردن از سینه مادر سوق پیدا میکند.
نوزاد خواب آلود
همانطور که میدانید نوزادان تازه متولدشده زمان زیادی را خواب هستند که سبب می شود اغلب اوقات خواب آلود باشند.
اما روند زایمان و داروهایی که هنگام زایمان به شما دادهشده می تواند خواب آلودگی بیش از حد طبیعی را ایجاد کند.
زردی یا سایر بیماری ها می توانند تأثیر مشابهی داشته باشند.
حتما میدانید که برای شیردادن به نوزاد باید او را بیدار کنید.
برای بیدار کردن کودک کوچک خود، می توانید پاها یا کمر او را بمالیدو یا پوشک او را باز کنید یا پوشک او را درست قبل یا هنگام تغذیه عوض کنید. خوشبختانه خواب آلودگی معمولاً موقتی و است.
برای مطالعه مقاله خواب نوزاد اینجا کلیک کنید
علت شیر نخوردن نوزاد شیر خشکی
از آنجا که نمی توان با نوزادان به وضوح ارتباط برقرار کرد، والدین از این اتفاق متعجب می شوند.
دلایل زیادی وجود دارد که نوزاد شیر خشک نخورد، دلایل زیر متداول ترین علت های شیر خشک نخوردن نوزاد است:
- شما کودکتان را به تازگی از شیر مادر گرفتهاید و میخواهید به او شیر خشک معرفی کنید.
- فرزندتان آنقدر گرسنه نیست که بخواهد شیر بخورد.
- کودک احساس بیماری، کولیک یا ناراحتی دارد.
- وضعیت شیر دهی به کودک مناسب نیست و او را اذیت میکند.
- کودک دمای شیر، طعم و مزه شیر را دوست ندارد.
- کودک شیشه شیر را دوست ندارد .
با توجه به تجربه قبلی خودتان در تغذیه، ممکن است بتوانید علت دقیق نخوردن شیر خشک را پیدا کنید.
اینکه دلیل شیر نخوردن نوزاد را دقیق بدانیم میتوانیم با بینش بهتری در مورد چگونگی رفع این مشکل تلاش کنیم.
رفلاکس و شیر نخوردن نوزاد
نوزادان مبتلا به ریفلاکس اغلب با مشکلات تغذیه ای روبرو می شوند.
این پدیده می تواند باعث کاهش وزن و سوء تغذیه نوزاد گردد.
رشد ناکافی یا ناتوانی در حفظ رشد در اوایل کودکی به عنوان عدم رشد شناخته می شود و می تواند در نتیجه ریفلاکس رخ دهد.
اگر علت شیر نخوردن نوزاد را نمیدانید و نشانه ای از نوزاد بروز نمیکند میتوان گفت که نوزاد رفلاکس خاموش یا پنهان دارد. برای اینکه کامل از این موضوع مطلع شوید باید به پزشک مراجعه کنید. اما علائمی وجود دارد که با دیدن آنها میتوانید متوجه شوید که نوزاد رفلاکی پنهان دارد یا نه. علائمی مثل:
- گریه زیاد
- مشکل خواب
- مشکل در تنفس
- غر زدن
- گرفتگی بینی
- قوس دادن پشت هنگام تغذیه
- سرفه مزمن
- امتناع از خوردن
- مکث در تنفس ( آپنه )
- تنفس پر سر و صدا یا خس خس سینه
شیر نخوردن نوزاد و افتادن قند
افت قند خون در نوزادان زمانی اتفاق میافتد که میزان گلوکز خون نوزاد کمتر از نیاز بدن کودک باشد.
گلوکز منبع اصلی سوخت وساز بدن و مغز است.
در یک نوزاد تازه متولدشده، کاهش قند خون دلایل زیادی دارد و می تواند مشکلاتی از جمله تنفس و تغذیه ایجاد کند.
این مشکل قابل درمان است. اما اگر تشخیص دادهنشود، می تواند حتی کشنده باشد، به ویژه اگر نوزاد از قبل یک بیماری خاص داشته باشد.
نوزادان قبل از تولد از طریق جفت از مادران خود گلوکز می گیرند. پس از تولد، منابع گلوکز آنها شیر مادر و شیر خشک است. گلوکز در کبد نیز تولید می شود.
اگر انسولین بیش از حد وجود داشته باشد (هورمونی که گلوکز را از خون می گیرد)، کودک به اندازه کافی تولید نکند یا بیش از حد استفاده کند یا کودک قادر به تغذیه نباشد، ممکن است قند خون کاهش یابد.
برخی از نوزادان دارای عوامل خطر خاصی هستند که ممکن است با افت قند خون روبه رو شوند مثل:
- خیلی زود متولد شدن(نوزاد نارس)
- عفونت(انواع بیماری های عفونی)
- تنفس سخت بعد از تولد
- مادر دیابتی
- کم وزن بودن یا بیش از حد چاق بودن نوزاد
درمان افت قند خون
درمان افت قند خون نوزادان به شیر مادر و توانایی شیردادن و تغذیه به وسیله شیرخشک بستگی دارد.
نوزادان تازه متولدشده با قند خون پایین به شیر مادر یا تغذیه شیر خشک نیاز دارند.
برخی از نوزادان ممکن است قادر به تغذیه از راه دهان نباشد به همین دلیل برای برطرف کردن مشکل نوزاد به آنگلوکزتزریق میکنند.
درمان برای چند ساعت یا چند روز ادامه خواهد داشت.
تا زمانی که نوزاد بتواند سطح طبیعی قند خون را حفظ کند.
نوزادان نارس، نوزادان مبتلا به عفونت یا کسانی که با وزن کم به دنیا می آیند ممکن است برای مدت طولانی تری تحت درمان قرار بگیرند.
اگر قند خون پایین ادامه پیدا کند، به نوزاد تازه متولدشده دارو برای افزایش قند خون دادهمیشود.
در موارد بسیار نادر، ممکناست نیاز بهبرداشتن بخشی از لوزالمعده برای کاهش تولید انسولین در نوزادان با قند خون بسیار پایین باشد.
شیر نخوردن نوزاد در طول شب
مهمترین دلیل بیدار شدن نوزاد در شب گرسنگی است. حال اگر نوزادتان در طول شب از خواب بیدار نمیشود هم میتواند خبر خوبی باشد و هم خبر بد.
خبر خوب اینکه نوزاد به حدی رسیدهاست که بدون نیاز به تغذیه میخوابد.
اما خبر بد اینکه اگر نوزاد نیاز داشته باشد باید آو را در طول شب از خواب بیدار کنید و به او شیر دهید.
چگونه نوزاد را برای تغذیه بیدار کنیم
معمولا نوزادان تا 2 هفته اول نباید بیشتر از 4 ساعت بدون تغذیه بخوابد. به همین دلیل باید آنها را بیدار کنیم.
از این روشهای زیر میتوان برای بیدار کردن صحیح نوزاد در شب استفاده کرد:
- وقتی کودک شما در یک دوره خواب فعال (مرحله خواب REM)است. به او شیر دهید. اگر کودک در خواب عمیق باشد، همه راهکارها بی فایده است. برای تشخیص حالت REM کافیس به نوزاد نگاه کنید، در این حالت چشم های آنها زیر پلک و دستهای آنها تکان میخورد و یا حالت های چهره نوزاد تغییر میکند.
- اگر نوزاد قنداقشده آهسته او را باز کنید. اگر این نتیجه نداد، پوشکش را در بیاورید.
- در حالی که ترانه می خوانید، پوشک او را عوض کنید یا به دستان و کف پاهای او به آرامی ضربه بزنید.
- نوزاد را به حالت ایستاده نگه دارید، اینکار معمولاً باعث می شود نوزادان چشم خود را باز کنند.
- نورها را کم کنید. گرچه عجیب به نظر میرسد، اما اگر اتاق خیلی روشن باشد، کودک شما ممکن است چشم های خود را باز نکند.
- دست ها، پاها ،بازوها ،کمر و شانه های کودک خود را ماساژ دهید. لمس شما می تواند کودک خواب آلود شما را از خواب بیدار کند.
- یک پارچه یا حوله تمیز خنک (نه سرد)روی پیشانی او بگذارید .
درمان شیر نخوردن نوزاد در بیداری
شیر نخوردن نوزادان باعث نگرانی مادران میشود این یک امر طبیعی است اما حتی اگر سخت است سعی کنید نگران نباشید.
استرس می تواند میزان شیر مادر را کاهش دهد. در عوض میتوانید از راهکار های زیر استفاده کنید:
به کودک خود در یک مکان تاریک و به دور از حواس پرتی، شیر دهید.
شیر مادر را پمپ کنید زیرا شیرنخوردن نوزاد باعث کاهش شیر شما میشود.
میتوانید شیر خود را به وسیله شیشه شیر به نوزاد بدهید.
اطمینان حاصل کنید که نوزاد شما به درستی سینه شما را در دهان میگیرد و سعی کنید از پوزیشنهای شیردهی متفاوت استفاده کنید.
همانطور که از شیشه شیر استفاده میکنید سینه را به نوزاد پیشنهاد دهید اما کودک خود را مجبور به شیرخوردن نکنید.
اگر شیردهی برای کودک شما به یک تجربه منفی تبدیلشود، اینکه بخواهیم دوباره از شیر مادر تغذیه کند مادر دشواری خواهد بود.
اگر نوزاد سیر مادر را قبول نمیکند از شیر خشک استفاده کنید و کم کم آن را با شیر خودتان مخلوط کنید.
به مرور زمان درصد شیر مادر را بیشتر کنید تا نوزاد به شیر شما روی آورد سپس به او سینه مادر را پیشنهاد دهید.
برای خواباندن نوزادتان به مشکل خوردهاید؟ اینجا کلیک کنید