چگونگی شروع غذای کمکی نوزاد

معرفی و شروع غذای کمکی نوزاد همیشه یکی از مهمترین دغدغه‌‌های مادران بوده است.

اینکه چگونه، در چه زمانی و با غذا هایی شروع کنیم میتواند ذغذغه‌هارا افزایش دهد. برای رفع این مشکلات میتوانید با ما همراه باشید.

شروع غذای کمکی از 4 ماهگی

آیا غذای کمکی نوزاد را از 4 ماهگی شروع کرده‌اید؟

چه چیزهایی را مشاهده کرده‌اید؟

کودک به غذاهای جامد علاقه ندارد و فقط آنها را تف می کند؟

این کاملا طبیعی است.

بگذارید همین الان جواب خیلی از سوالات شمارا بدهیم همه نوزادان با یکدیگر متفاوت اند،به همین سادگی!

اگر کودک هنوز آمادگی دریافت مواد جامد را ندارد، چیزی را از دست نمی دهد.

در سال اول زندگی، شیر مادر و شیر خشک تمام مواد مغذی مورد نیاز نوزادان را تأمین می کنند.

بیشتر نوزادان تا زمانی که بتوانند بنشینند به غذا علاقمند نمی‌شوند و آن را نمیپذیرند.

اما بعد از اینکه علاقه پیدا کردند، نشانه هایی را بروز میدهند. مثل باز‌کردن دهانشان در زمان غذا‌خوردن شما.

مثل همه نقاط عطف های دیگر، برخی از نوزادان بیش از دیگران به زمان نیاز دارند (هر نوزادی در زمان خاص خود به آن ویژگی می رسد).

تشویق کردن می تواند کمک کند. اما منظور ما غذادادن به زور نیست.

شروع غذای کمکی نوزاد اغلب بعد از شش ماهگیست. اما اگر علائم تمایل به غذا را در نوزاد ببینید و رفلاکسی بروز ندهد میتوان با تایید پزشک از 4 ماهگی هم غذای نوزاد را شروع کرد.

علائم شروع غذای کمکی نوزاد

دانستن این که چه موقع باید غذای کودک را شروع کنید، امری بسیار مهم و مشکل است.

شروع زود هنگام مواد جامد، ممکن است احتمال خفگی، چاقی و شکم درد را افزایش دهد.

اما معرفی دیر هنگام مواد جامد ممکن است رشد  و وزنگیری کودک را مختل کند و او را از غذا های جامد بیزار کند.

خوشبختانه، پزشکان زمان مناسبی را برای شروع غذای کودک که زمانی بین 4 تا 6 ماهگی است، معرفی کرده اند. اگرچه در حالت ایده آل، کودک تا شش ماهگی باید فقط از شیر مادر تغذیه شود.

چگونه تشخیص دهیم که زمان شروع مصرف مواد جامد برای کوچولوی شما فرا رسیده‌است؟ کودک سرنخ هایی به شما می دهد، از جمله این که:

•کودک می تواند به راحتی و بدون کمک روی صندلی بنشیند.

این یک نشانه مهم در رابطه با زمان شروع غذای کمکی نوزاد است.

این بدان معناست که کودک می تواند سر خود را بالا نگه دارد و برای ایستاده نگه داشتن خودش، احتیاج به تکیه گاه ندارد که این برای جلوگیری از خفگی مهم است.

•به نظر می رسد کودک به غذا علاقه مند است.

بچه ها دوست دارند از آن چه ما انجام می دهیم تقلید كنند.

پس اگر فرزند شما علاقه به نشستن و غذاخوردن دارد، اجازه این کار را به او بدهید.

شروع غذای کمکی نوزاد و استفراغ

•کودک می تواند غذا را به ته گلوی خود بفرستد تا آن را غورت دهد.

اگر کودک تمایل دارد غذا را از دهان خود خارج کند، به این دلیل نیست که غذا را دوست ندارد. بلکه به این دلیل است که نمی تواند غذا را به جایی که باید برسد، برسانند.

در این حالت دست نگه دارید و تا مدتی به او غذا ندهید.

اگر نوزاد غذا را می‌بلعد و بعد از مدتی استفراغ میکند، باید وزن او را اندازه بگیرید. اگر وزن نوزاد طبیعی باشد مشکلی نوزاد را تهدید نمیکند و این یک رفلاکس طبیعی است.

در غیر این ممکن است مواردی مثل حساسیت غذایی مشکل هاضمه و… که نیاز به مراجعه به پزشک است.

چه غذاهایی برای شروع غذای کمکی نوزاد مناسب است؟

غذا های مختلفی می‌تواند برای شروع غذای کمکی مناسب باشد

با شیر مادر یا شیر خشک شروع کنید

نوزادان معمولاً از همان اول زیاد غذاهای جامد نمی‌خورند. پس مواد جامد را به عنوان چیزی که به رژیم غذایی کودک اضافه می کنید در نظر بگیرید. نه به عنوان جایگزینی برای شیر مادر یا شیر خشک.

به یاد داشته باشید، شما در حال معرفی غذاهای جامد هستید. رژیم غذایی کودک را کاملاً تغییر نمی دهید یا شیر را از بین نمی برید. این اتفاق به تدریج خواهد افتاد.

چرا با غلاتی مثل برنج شروع کنم؟

هیچ قانون سفت و سختی در مورد غذاهای جامدی که باید با آن ها شروع کنید، وجود ندارد.

در واقع، شما اصلاً لازم نیست با غلات شروع کنید. اما اگر قصد اینکار را دارید، از یک غلات بدون عطر و غنی از آهن را امتحان کنید. همچنین، مشاهده هرگونه آلرژی غذایی نسبت به غلات که از چندین دانه تشکیل شده‌باشد معمولا کمی رایج است.

ممکن است در ابتدا بخواهید آن را با شیرخشک یا شیر مادر مخلوط کنید تا نوزاد آن را بهتر بپذیرد.

به تدریج شیر مادر یا شیر خشک را کمتر کنید تا جایی که کودک شما به بافت جدید عادت کند.

با میوه ها و سبزیجات را شروع کنید

 میوه‌ها، سبزیجات، غلات و حتی گوشت های پوره شده همه می توانند در لیست کودک شما باشند.

می توانید آن‌ها را یک باره معرفی کنید تا ببینید واکنش نوزاد به عطر و طعم و بافت آن چیست. مطمئن شوید هیچ آلرژی ای ایجاد نمی‌شود.

اگر کودک شما در ابتدا آن ها را نمی خورد، بعداً دوباره امتحان کنید.

قبل از این که بگویید او این غذا را دوست ندارند. نوزادان باید حداقل 5 تا 10 بار یک غذا را در حالت های مختلف رد کنند.

اگر فکر می کنید کودک شما ممکن است به غذاهای جدیدی که امتحان کرده، حساسیت غذایی داشته باشد. این را به پزشک متخصص اطفال خود بگویید.

غذای نرم کودک را در ظرف بریزید و یا با گرم کردن و یا پوره کردن غذاها، آن ها را نرم کنید.

فقط به اندازه ای روی قاشق، غذا قرار دهید که کودک شما بتواند آن را به راحتی قورت دهد. به او به زور غذا ندهید.

برای مطالعه فواید مولتی ویتامین برای نوزاد اینجا کلیک کنید.

شیر و عسل

از شیر و عسل دوری کنید!

اکثر متخصصان اطفال می‌گویند برای شروع مصرف شیر گاو باید تا اولین تولد کودک منتظر بمانید.

زیرا شیر گاو از نظر تغذیه‌ای با شیر مادر قابل مقایسه نیست. و ارزش غذایی شیرخشک‌های مخصوص تولید شده را ندارد.

به نوزادان کمتر از 1 سال عسل ندهید.

چرا که خطر احتمالی ابتلا به بوتولیسم وجود دارد که سیستم ایمنی بدن در حال رشد کودک نمی تواند آن را دفع کند.

فینگر فودها(غذای انگشتی)

هرزمان کودک آماده‌بود، غذاهای انگشتی را امتحان کنید.

بعد از حدود 9 ماه یا بیشتر، کودک شما می تواند تکه های کوچک غذا را از روی میز مخصوص غذا، بردارد.

برای مدتی لازم است با قاشق به او غذا دهید و شیر خشک یا شیر مادر را ادامه دهید.

برخی از غذاهای انگشتی خوب، شامل تکه های موز تازه، تکه های هویج آب پز، پنیر کوک، ماکارونی ، غلات خشک و تخم مرغ‌ باشد.

از چیز هایی مانند: آب نبات سفت، چیپس، سبزیجات خام، انگور یا کشمش، پنیر سفت و هات داگ که خطر خفگی دارند، خودداری کنید.

یک ناخنک زن دارید

فقط به دلیل این که کودک شما در ابتدا یک غذای جدید را دوست ندارد، به این معنی نیست که شما برای همیشه محکوم داشتن یک کودک بدغذا هستید.

چند روز صبر کنید و دوباره امتحان کنید. و دوباره و دوباره … ممکن است بیش از دو بار طول بکشد تا کودک شما آماده شود غذای جامد را قبول کند.

به یاد داشته‌باشید، شما الگوی آنهایید. بنابراین کودک شما بیشتر به غذاهایی علاقه مند خواهدشد که شما را در حال خوردن آن می بینند.

اما کودک خود را مجبور به خوردن غذا نکنید و در مورد غذاهای جدید خیلی اصرار نکنید.

بهترین غذاهای اول برای شروع غذای کمکی نوزاد

هیچ شواهد علمی‌ای وجود ندارد که نشان دهد شما باید یک نوع غذا را باید زودتر از نوعی دیگر به کودک معرفی کنید.

با این وجود، غلات ریز (مانند بلغور، جو دوسر، برنج و جو) می تواند غذایی آسان برای شروع تمرین ( تمرین غذا خوردن) باشد.

به همین دلیل است که اغلب، این غذاها به عنوان اولین غذای کودک پیشنهاد می شود.

شما همیشه می توانید آن را با شیر بیشتری مخلوط کنید تا قوام بیشتری داشته باشد.

بسیاری از پزشکان نیز توصیه می کنند که سبزیجات را قبل از میوه ها شروع کنید.

اما هیچ شواهدی وجود ندارد که نشان دهد این امر باعث می شود که بچه ها در بزرگسالی سبزیجات را بیشتر از شیرینیجات دوست داشته باشند و ترتیب ورود مواد غذایی جامد به رژیم نوزاد، در این مورد تغییری ایجاد نمی کند.

پس چرا با چیزی که فکر می کنید کودک دوست دارد، شروع نمی کنید؟

در این جا غذا هایی که برای کودکان سالم و قابل خوردن هستند، معرفی شده است (و در مورد سیب زمینی شیرین و موز نیز باید گفت که راحت تر هم هضم می شوند).

هرچه را که می خواهید به کودک بدهید، قبل از سرو کردن، آن را با چنگال له کنید یا آن را به صورت پوره ای درآورید.

اگر کودک شما شیر می خورد، در هنگام شروع معرفی گوشت یا مرغ پوره ای با پزشک تغذیه صحبت کنید.

 طبق گفته‌ی محققان این غذاها شامل فرمی از عناصر روی و آهن هستند، که به راحتی جذب بدن می شوند و این همان چیزیست که کودک 6-4 ماهه به آن نیاز دارد.

تقریبا در 9 ماهگی، کودک باید غذاهای گوناگون، از جمله غلات، سبزیجات، میوه ها، گوشت ها را امتحان کرده باشد.

(به یاد داشته باشید که کودک، تا یک سالگی، اکثر مواد مغذی خود را از شیر مادر یا شیر خشک می گیرد).

تا الآن شاید کودک شما روزانه به 3 وعده غذای اصلی و 2 تا میان وعده نیاز داشته باشد.

به او اجازه بده تا در هر وعده ی غذایی حدود 4 اونس (115گرم معادل یک ظرف شیشه ای کوچک)و حدود نصف این مقدار در هر میان وعده، غذای جامد بخورد.

از غذاهای فرآوری شده و غذاهایی که خطر خفگی دارند (مثل غذاهای چسبناک، مثل لقمه های بزرگ کره ی بادام زمینی؛ غذاهایی که جویدنشان سخت است، مثل سبزیجات خام، مغزها، دانه ها و ذرت بو داده و همچنین غذاهای گرد و برش نخورده ای مثل گوجه گیلاسی و انگور) بپرهیزید.

به جای آن، غذای چند ماه اول کودک باید نرم، له و پوره شود. و زمانی که کودک نشان‌داد که آمادگی‌ دارد به صورت خرد باشد.

چه نوع غذایی برای شروع غذای کمکی نوزاد مناسب نیست

کودکان زیر پنج سال ممکن است بر اثر غذا و اشیای کوچک در معرض خطر خفگی قرار بگیرند.

بسیاری از توصیه های پیشگیری از خفگی برای نوزادان هنوز برای کودکان 4 تا 7 سال ارائه می شود.

1- کودک شما باید هنگام غذا خوردن نشسته و تحت نظارت شما باشد.

2- هنگام غذا خوردن کودک عجله نکنید و زمان زیادی برای وعده های غذایی اختصاص دهید.

3- هر بار فقط مقدار کمی غذا در ظرف قرار دهید.

4- از کره بادام زمینی دوری کنید! این غذا در سنین پایین خطر آلرژی بیشتری دارد و خطر خفگی نیز دارد.

5- از غذاها و تکه های گرد و سفت (آجیل، تکه های گوشت/ پنیر، انگور کامل، آب نبات سفت یا چسبناک، پاپ کورن ، هویج خام، دیگر سفت، تکه های میوه خام یا سبزیجات) دوری کنید.

6- از غذاهای تیز یا زاویه دار (ترد و شکننده) پرهیز کنید (چیپس، پولکی و…).

7- از غذاهایی که خیلی کوچک هستند و به جای بلعیدن ممکن است اتفاقی داخل گلو بپرند (دانه ها، مغز آجیل پوسته ای، ذرت بو داده، کشمش) خودداری کنید.

8- از غذاهای رشته ای مانند لوبیا سبز و ساقه ی کرفس خودداری کنید.

9- قبل از یک سالگی به کودکتان عسل ندهید چرا که از نظر ابتلا به بوتولیسم خطرناک است.

اندازه تکه های غذایی که به کودک خود پیشنهاد می کنید به مهارت حرکتی دهان و دندان او بستگی دارد.

از قطعات کوچک شروع کنید و وقتی که فکر کردید آن ها آماده پیشرفت هستند، قطعات را کمی بزرگتر کنید.

اگر به نظر می رسد که کودک شما قادر به کنترل آن در دهان خود نیست، به اندازه کوچکتر برگردید و طی چند هفته دوباره اندازه بزرگتر را امتحان کنید.

بهترین زمان شروع غذای کمکی برای نوزاد رفلاکسی

رفلاکس مشکلی است که خیلی از نوزادان با آن درگیر می‌شوند.

تاثیر رفلاکس در هضم غذا می‌تواند باعث افزایش دل‌درد و گاز معده باشد.

از این جهت نیاز است که برای معرفی غذای جامه به نوزاد رفلاکسی یکسری مسائل را در نظر بگیریم.

اولین غذا های مناسب چیست

لعاب برنج معمولاً اولین غذای خوب برای نوزادان بدون ریفلاکس در نظر گرفته می‌شود اما برای نوزاد رفلاکسی اینطور نیست!

لعاب برنج برای نوزادان رفلاکسی میتواند باعث نفخ و گاز معده کند به همین دلیل توصیه می‌شود که از غذا های دیگر استفاده کنید.

با این غذاها شروع کنید:

آووکادو:

غذاهایی که چربی زیادی دارند، مانند آووکادو، می توانند برای نوزادان ریفلاکس مفید باشند.

نوزادان مبتلا به ریفلاکس ممکن است کمتر از نوزادان دیگر غذا بخورند، بنابراین ارائه غذای پرچرب و پرکالری به آنها روش خوبی تلقی می‌شود.

گلابی:

گلابی یکی از کم اسیدترین میوه ها است و از آنجا که اسید می تواند باعث ریفلاکس شود، گلابی اولین غذای عالی برای کودک شماست.

موز:

خاصیت موز این است که به هضم غذا کمک می کند.

غذا های مضر برای نوزاد رفلاکسی:

غذاهایی که به عنوان نفاخ یا اسیدی کننده معده شناخته می شوند می توانند درد و ناراحتی زیادی برای نوزادی که از قبل با ریفلاکس دست و پنجه نرم می کند ، ایجاد کنند. این غذاها عبارتند از:

• پیازها
• سیر
• کلم بروکلی
• خیار
• جوانه های بروسل
• کلم
• گل کلم
• ذرت

غذاهای دیگری که به عنوان علائم ریفلاکس افزایش یافته اند عبارتند از:

محصولات لبنی (به ویژه شیر)

غذاهای اسیدی، مانند گوجه فرنگی و پرتقال

گوشت های پرچرب

نوشیدنی های گازدار(البته برای نوزادان دیگر هم نباید استفاده شود)

به قانون 4 روزه پایبند باشید.

قانون 4 روزه را به خاطر می آورید؟

قانون 4 روزه به شما توصیه می کند بین معرفی غذاهای جدید به کودک 4 روز صبر کنید.

این به شما امکان می دهد بفهمید کودک شما به کدام غذا حساسیت دارد.

این قانون برای نوزادان مبتلا به ریفلاکس نیز کاربرد دارد.

بعد از اینکه غذای جدیدی به کودک خود ارائه دادید، چند روز صبر کنید تا ببینید آیا باعث بروز علائم ریفلاکس می شود یا خیر.

این امر باعث می شود که شما بتوانید “غذاهای محرک” کودک خود را کشف کرده و آنها را تا آنجا که ممکن است از رژیم غذایی او حذف کنید.

تغییر برنامه غذایی

هضم مقدار کمتر غذا برای نوزادان راحت تر است به همین دلیل مقدار غذا را کم و در عوض تعداد وعده های غذایی را زیاد میکنیم.

برای برخی از نوزادان، خوردن وعده های غذایی زیاد علائم ریفلاکس را ایجاد می‌کند.

بنابراین برنامه غذایی روزانه خود را تنظیم کنید که شامل 4 یا 5 (یا حتی 6) وعده غذایی کوچک باشد.

علاوه بر این، از ارائه مواد جامد به کودک خود در یک ساعت قبل از خواب خودداری کنید.

این به شما کمک می کند که اگر بعد از خوردن غذا، نوزاد علائم ریفلاکس داشت، در خواب شبانه او اختلال ایجاد نکنند.

کودک خود را به حالت ایستاده نگه دارید.

اگر کودک شما از بدو تولد با ریفلاکس دست و پنجه نرم می کند، احتمالاً این مورد را از قبل می دانید.

واقعیت این است که نگه داشتن کودک بعد از تغذیه به حالت ایستاده می تواند به او در هضم غذا کمک و  از استفراغ جلوگیری کند.

این موضوع در مورد نوزادانی که از شیر مادر یا شیر خشک و حتی غذای جامد تغذیه می‌کنند هم صادق است.

هنگامی که وقت یک وعده غذای جامد است، نوزاد را بنشانید و از خواباندن صاف به پشت (یا شکم) بعد از خوردن غذا خودداری کنید.

همچنین توصیه می شود بعد از خوردن غذا کودک را در روروئک یا جامپر قرار ندهید.

معرفی غذاهای آلرژی زا به کودک

مقصر اصلی آلرژی ها، لبنیات، تخم مرغ، ماهی، بادام زمینی و بادام درختی هستند.

در گذشته، به پدر ومادرها پیشنهاد می شد که از دادن این غذاها به کودک خود، خودداری کنند.

اما الآن پزشکان توصیه می کنند که اتفاقا این غذاها را زودتر، به صورت منظم و در قالب سنی مناسب و به شکل پوره یا غذایی با بافت نرم، به کودک معرفی کنند.

لبنیات یک گزینه خوب برای شروع است، گزینه هایی مثل ماست و پنیر را می توانند مناسب باشند.

ممکن است کودک در ابتدا از بافت آن خوشش نیاید، می توانید مقدار کمی تخم مرغ آب پز را امتحان کنید.

چطور خطر آلرژی را کاهش دهیم

در رابطه با مواد درست شده از بادام زمینی، انستیتوی ملی سلامت در سال 2017 یک مجموعه راهکارهایی را پیشنهاد کرد که در آن می گفت خطر آلرژی به این مواد می تواند اکتسابی باشد و والدین باید مراقب این موضوع باشند.

 بهتر است در بازه ی 6-4 ماهگی، این محصولات را وارد رژیم غذایی کودک کنند.

در واقع مصرف بادام زمینی توسط این کودکان، در بازه ی زیر یکسالگی، خطر ابتلای آن ها به این آلرژی را تا سن 5 سالگی، 81 % در مقایسه با کودکانی که بعد از این بازه با آن آشنا شده اند، پایین می آورد.

پدر و مادر کودکانی که سابقه  آلرژی ندارند، می توانند هر وقت که دوست دارند ( دربازه ی سنی مناسب) محصولات درست شده از بادام زمینی را امتحان کنند.

کره ی بادام زمینی می تواند با آب یا پوره‌ی میوه و سبزیجات مخلوط شود.

پودر بادام زمینی نیز می تواند با غلات و میوه ها مخلوط شود.

هیچ گاه بادام زمینی کامل و دانه‌ای را به آن ها ندهید زیرا احتمال خفگی را بالا می برد.

 واکنش های حساسیتی به غذا همیشه با یک واکنش شدید همراه نیستند و ممکن است با قرار گرفتن در معرض آن ماده، به آرامی نیز به وجود می آیند.

علائم آلرژی غذایی

علائم می‌توانند به شکل خفیف (مثلا به شکل استفراغ یا جوش روی سطح پوست باشند)  تا شدید (مشکل در تنفس) داشته باشند.

اگر کودک به غذایی حساسیت داشته باشد، آن را در چند دقیقه یا نهایتا در ظرف دو ساعت بعد از خوردن آن غذا، متوجه خواهید شد.

اگر علائم شدید بودند، سریعا با امداد (اورژانس) تماس بگیرید.

در غیر این صورت با متخصص تغذیه صحبت کنید؛ او می تواند تایید کند که آیا این یک آلرژی است یا یک وضعیت خاص دیگر مثل ابتلا به ویروسی واگیردار است.

هنوز موفق به قطع شیر شب نوزادتان نشده‌اید؟ اینجا کلیک کنید.